क्वारंटाईन

मित्रांनो, जगात कोरोना ने जन्म घेतला आणि दररोज नवनवीन शब्दप्रणाली ने ही जन्म घेतल्याचे निदर्शनास यायला लागले. जसे पूर्वी वायरस हा शब्द क्वचितच कानी पडायचा. बहुतेक पावसाळा आला कि वायरल इन्फेक्शन हे शब्द ऐकायला यायचे. तेव्हा गळा खवखवणे, ताप येणे थंडी वाजणे हि लक्षणे दिसणारच. डॉक्टरांकडे गेलात तर जवळजवळ सर्व रुग्ण ह्याच लक्षणांची दिसायची.
आता घरात एखाद्याला एखादी शिंक आली कि धस्स होते. काय झाले असेल याला असे सतत वाटत असते. काही बोलता ही येत नाही. मनातल्या मनात विचार घर करत राहतात.

आणखी प्रचंड प्रमाणात प्रचलनात असलेला नवीन शब्द म्हणजे क्वारंटाईन. दिवसातून अनेकदा हा शब्द कानावर पडतो. ह्या इवल्याशा अद्रुष्य निर्जीवाने म्हणजे कोरोनाने संपूर्ण जगाला घरात क्वारंटाईन केले आहे. तसा हा शब्द नवीन नाही. डिक्शनरी मधीलच आहे. पण तो माणसासाठी वापरला जात नव्हता. हा साक्षात्कार मला परवाच झाला. संगणकावर मी नेहमी एँटीवायरस टाकतो. मागच्या १५ वर्षांपासून टाकत आहे. एकदम तीन वर्षांचे पेकैज घेतले की स्वस्त पडते. त्यात मला हा क्वारंटाईन शब्द सापडला. संगणकात जे वायरस घुसतात, त्यांना क्वारंटाईन करू ठेवले जाते. पण या शाश्वत जगात तर उलटेच घडले आहे. एका वायरस ने माणसाला क्वारंटाईन करून टाकले आहे. ही भविष्यात घडणाऱ्या घडामोडींची चाहूल तर नाही न! भविष्यात मशीन युग असेल आणि तेव्हा रोबोट माणसावर राज्य करेल असे भाकित काही वैज्ञानिकांनी केले आहे असे कधी तरी वाचण्यात आले होते असे आठवत आहे.

अरे हो. आता आठवले. मी त्याकाळात एक सिनेमा पाहिला होता वेलकम टू ट्वेन्टि थर्ड सेंच्युरी. म्हणजे २३ व्या शतकात जग कसं असेल हे त्यात चित्रित केले होते. ही त्याचीच झलक असावी. असो.

(12220790)

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

आयुष्याने शिकवलेलं एक वाक्य…
“जिंकलो तर आवरायचं आणि हरलो तर सावरायचं…”
🌼🌹 शुभ सकाळ🌹🌼

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

http://www.koshtirn.wordpress.com

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

वायू गळती…

आज सकाळी सकाळी टिव्हीवर आणखी एक दुःखद बातमी बघितली. विशाखापट्टणम येथे वायुगळती झाली. काही लोकं मेली व काही अत्यवस्थ आहेत.

अशा घटना का होतात व त्या झाल्या तर काय काळजी घ्यावी. याबद्दल आपल्या कडे अज्ञान जास्त असल्याचे दिसून येते.

खरं म्हणजे वायुगळती ही कारखान्यात होते तशी रस्त्यावर वाहतूक होताना म्हणजे गैसची वाहतूक होत असताना ही होऊ शकते. म्हणून समाजातील प्रत्येक माणसाला गैस गळती झाल्यावर नेमके काय करावे याचे प्राथमिक ज्ञान असणे गरजेचे आहे. असे माझे मत आहे.

मी स्वतः अनुभवलेला एक प्रसंग सांगतो. मी कल्याण येथे राहात होतो. रात्री सुमारे ८-९ वाजता मुख्य रस्त्यावर आमच्या निवासापासून ५-७ किमी अंतरावर गैस टेंकर उलटल्यानंतर गैस गळती झाली. बातमी समजल्यावर मी दोन हात रुमाल ओले केले आणि माझ्या तोंडाला बांधला व बायकोला ही बांधायला सांगितला. बांधल्यावर घरात जमीनीवर जमीनीला चिपकून बराच वेळ झोपून राहिलो.

असे केल्याने मला वाटते तो गैस नाका तोंडात पूर्णपणे जात नसल्याने काही प्रमाणात फायदा होतो. तसेच वायु जमीनीला चिपकून रहात नसल्याने आपल्या नाका तोंडात जात नाही. माझ्या मते हा अत्यंत प्राथमिक उपचार असावा. मी तज्ञ नाही पण माझ्या सदसद्विवेकबुद्धी ने त्यावेळी मला तसे सांगितले. मला तर हा प्राथमिक उपचार योग्य वाटतो. त्याबद्दल तज्ञ अधिक चांगल्या प्रकारे सांगू शकतील.

आता विशाखापट्टणम येथे वायुगळती झाली आहे तेथील चित्रे टिव्हीवर बघितली तेव्हा रस्त्यावर पडलेल्या बाधितांशेजारी असलेल्या लोकांनी तोंडाला साधा रुमाल ही बांधलेला दिसून आला नाही.

अशा घटना घडतात तेव्हा माझ्या मते खालील उपाययोजना आवश्यक वाटतात.

कारखान्यात जशी आग विझविणारी यंत्रणा बसवलेली असते. अगदी त्याच पद्धतीने विषारी वायू्गळती झाल्यावर त्या विषारी वायूचा प्रभाव नष्ट करणारी यंत्रणा उभारली तर.

तसेच ज्या टेंकर ने वायूची वाहतूक होत आहे त्या टेंकर वर अशीच यंत्रणा बसविली तर.

अर्थात हा संशोधनाचा विषय आहे. नाही तर विषारी वायूचा प्रभाव नष्ट करण्यासाठी जी वायू वापरली जाईल त्यानेच त्रास होईल.

यावर कदाचित संशोधन झाले असेल ही. पण मला याबद्दल काहीच माहिती नाही. कारण मी यातला तज्ञ नाही व कधी वाचण्यात ही आलेले नाही.

तरीही जर अशी यंत्रणा उभारायची असेल तर आग विझविण्यासाठी जशी स्प्रिंकलर यंत्रणा असते तशी ती असावी. म्हणजे गळती झाल्यावर लगेच ती स्वतः सुरू व्हावी किंवा कोणी तरी सुरू करावी.

टेंकर वर सुद्धा अशीच स्प्रिंकलर यंत्रणा बसवावी. गैस गळती झाल्याचे कळाल्यावर वाहनचालक ताबडतोब त्याच्या समोर चे बटन दाबून स्प्रिंकलर सुरू करेल.

अर्थात ही पूर्णतः माझी कल्पना आहे. याबद्दल मला माहिती नाही.

(9020758)
💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

बुद्धिमान व्यक्ती सुख मिळवण्यासाठी नव्हे तर दुःखापासून वाचण्याचे ध्येय ठेवतात……

🌹🌹🌹 सुप्रभात🌹🌹🌹

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

http://www.manacheslok.blogspot.com

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

अंटार्क्टिकेला ताप….

आजच्या सकाळ वर्तमानपत्रात अंटार्क्टिका तापला ही बातमी सकाळी सकाळी वाचली आणि भविष्याने भविष्यात आपल्यासाठी काय वेचून ठेवले आहे या कल्पनेने मलाही ताप चढल्याची जाणिव प्रकर्षाने जाणवली. बातमी अशी आहे की यंदा पहिल्यांदा च अंटार्क्टिकेचे तापमान २० अंशाहून अधिक नोंदले गेले आहे. घाबरू नका मी पूर्ण बातमीच येथे सादर करतो.

भविष्य फार तापलेले आहे असा संकेत असल्याचे हे द्योतक आहे.

(4620713)

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

जगण्याचा आनंद हा आपल्या अवतीभवतीच असतो. फक्त त्याला शोधता आले पाहिजे.

💐💐शुभ सकाळ💐💐

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

http://www.koshtirn.wordpress.com

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

धुके…..

मी नाशिक मधे असताना शासकीय कामानिमित्त म्हणजे बैठकीसाठी मुंबई ला शासकीय कारने जात असायचो. काम अत्यंत जवाबदारीचे होते. आठवड्यातून एक किंवा दोन वेळा तरी मुंबईला जावे लागायचे.

हिवाळा आला म्हणजे हेच डिसेंबर जानेवारी महिना. ठंडी प्रचंड पडायची. ३-४ कधी ५ तापमान असायचे. कसारा घाटात तर जास्त ठंड वाटायचे.

या दोन महिन्यांत अक्षरशः जीव मुठीत घेऊन प्रवास करत असू. बैठक रात्री उशिरा संपायची. रात्री १२ दरम्यान घाटात गाडी असायची. अक्षरशः ढगातून गाडी चालली आहे कि काय असे वाटत असे. आपल्या गाडी समोर अगदी २-३ मीटर अंतरावरील गाडी ही दिसत नसे. सर्व गाड्या हेड लाईट चालू ठेवत पण ते ही दिसत नसत. डावी कडे १००० फुट खोली दरी आहे पण त्यावेळी डावीकडे फक्त ढग दिसत असे. तो ही एका फुटाच्या अंतरावर. थोडं जरी चुकलं वाहनचालकाचं कि हजार फुट खोल कोसळणार होतो. मी त्याला सक्त ताकीद दिली होती कि शक्य असेल तर जाऊ नसेल तर खाली म्हणजे डोंगर चढण्यापूर्वी च्या दरीत गाडीत बसून रात्र काढू. पण त्याने गाडी हाकली. धुक्यात तर अगदी १०-२० च्या गतीने गाडी चालवली. हळू गाडी चालवली न तरी भिती वाटते. मागच्या वाहनचालकाचे डोळे मोठ्ठे असले आणि त्याने जास्त गतीने गाडी आणली तर!! एकूण म्हणजे गाडी जोरात, हळू किंवा थांबली तरी भिती होती. एकाने मागे एकाने डावीकडे व वाहनचालकाने समोर लक्ष ठेवायचे ठरवून हळूहळू गाडी वरपर्यंत आणली. व जीवात जीव आला.

हे सर्व आठवण्याचे कारण असे कि काल कोणत्या तरी सोशल मीडिया वर एक व्हिडिओ पहायला मिळाला. दिल्लीत राष्ट्रीय महामार्गावर धुक्यामुळे किती गाड्यांचा अपघात झाला ह्याचा तो व्हिडीओ. एका पाठोपाठ एक गाडी आदळत होती. किती तरी गाड्यांचा अपघात झाला होता व होत होता. आधीच्या गाड्यांमधून बाहेर आलेली लोकं बाजूला उभे राहून जी गाडी येऊन उभ्या असलेल्या व अपघात झालेल्या गाडीवर येऊन आदळत होती त्यातील लोकांना लवकर बाहेर निघून बाजूला होण्याच्या सूचना करत होते.

हिवाळ्यातच धुके का पडते बर. कारण कि दिवसभर सूर्याच्या उष्मेने जमीनीवरील पाण्याची वाष्प तयार होत असते. ती वाष्प हवेत मिसळते पण वजन असल्याने जमिनी जवळच राहते जास्त वर जात नाही. रात्री प्रचंड गारठ्याने ती वाष्प गोठते. त्याने ढग म्हणजे धुकं तयार होतं. ते जमीनीलगत राहत कारण आर्द्रतेचे वजनाने.

(920677)

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

http://www.ravindra1659.wordpress.com

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

✍✍✍
माणसाकडे कपडे स्वच्छ असो वा नसो पण मन मात्र स्वच्छ असलं पाहिजे.
कारण स्वच्छ कपडयाचीं स्तुति
लोक करतात आणी स्वच्छ
मनाची स्तुति परमेश्वर क़रतो

🙏शुभ प्रभात🙏
💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

वीजनिर्मिती…(माझ्या कल्पना)

१) मेट्रो रेल्वेने सर्व डब्यांवर सोलर पेनल बसवून वीज निर्मिती करावी. ही तयार झालेली वीज ट्रेन मधील बेटरीत साठवावी. पण जास्त वीज साठवणे शक्य होण्यासाठी मोठ्या बेटर्या गाडीत ठेवण्यापेक्षा स्टेशनवर ट्रेक खाली ठेवलेल्या मोठ्या बेटरीत जेव्हा गाडी थांबेल तेव्हा ही वीज ट्रांसफर व्हावी. ह्या वीजेचा वापर गरजेनुसार स्टेशनमधे व्हावा किंवा ग्रिडला पुरवठा करावा.

२) तसेच प्रत्येक स्टेशनच्या छतावर सोलर पेनल बसवून वीज निर्मिती करावी. वरील वीजेचा वापर करून गरजेनुसार ही वीज वापरावी किंवा ग्रिडला पुरविण्यात यावी.

३) रेल्वे ट्रॅक हे पुलावरून असेल तर ट्रॅक वगळून उर्वरित जागेवर सोलर पेनल बसवून वीज निर्मिती केली तर! किती मोठी जागा वीजनिर्मिती साठी उपलब्ध होईल.

४) किंवा डब्यांच्या वर संपूर्ण लांबीत सोलर पेनलचे छत टाकले तर. पूर्णपणे सुरक्षित ही राहील व अडथळा ही येणार नाही. अर्थात जर मेट्रो साठी वीजपुरवठा ओवरहेड लाईनने घेत नसले तर.

मागे वाचण्यात आले होते कि एक संपूर्ण स्टेशन सोलर वीजेवर चालते.

एक नवीन ट्रेन ही काढली आहे म्हणे जी सोलरवर वीज तयार करून स्वतः वापरते.

मला वाटते जेथे मोकळी जागा आहे तेथे सोलर पेनल बसवले तर खूप वीजनिर्मिती होऊ शकते.

अर्थात हे माझे मत आहे.

(620674)

🚃🚋🚝🚄🚅🚃🚋🚝🚄🚅🚃🚋🚝🚄🚅

आपले जीवन जितके कठिण असते तितकेच आपण शक्तिवान बनतो, आपण जितके शक्तिवान होत जातो तितकेच आपले आयुष्य सोपे होत जाते.

💐💐शुभ सकाळ💐💐

🚃🚋🚝🚄🚅🚃🚋🚝🚄🚅🚃🚋🚝🚄🚅
http://www.ownpoems.wordpress.com

🚃🚋🚝🚄🚅🚃🚋🚝🚄🚅🚃🚋🚝🚄🚅

विशिष्ट बातमी

🚃🚋🚝🚄🚅🚃🚋🚝🚄🚅🚃🚋🚝🚄🚅

पहिल्याचा मान….(111019582)

लहान बाळ असो अगर जर्जर म्हातारा त्याचे कोणीतरी कौतुक केले कि त्याला खूप आनंद होतो. छाती फुलून जाते आनंदाने. नवीन काहीतरी यापेक्षाही चांगले करण्यासाठी उत्साह वाढतो.प्रेरणा मिळते.

वर्गात पहिला आला कि किती कौतुक होते हे मी अनुभवले आहे. मी पहिली पासूनच कायम वर्गात पहिला येत होतो. खुप मित्र होते. शाळेत परिसरात प्रत्येक जणं आपल्याला ओळखत असल्याने अभिमान वाटायचा. असो.

जगातील पहिला केमेरा कसा असेल तुम्ही कल्पना करू शकता का? नाही न! बघा जगातील पहिला केमेरा कसा होता ते.

तसेच जगातील पहिली कार कशी असावी?

आता पहा जगातील पहिला टेलिफोन.

जगातील पहिली मोटारसायकल बघा कशी होती!!

हे पहा जगातील पहिले रेल्वे इंजिन.

जगातील पहिली एक्स रे मशीन.

अशी प्रत्येक वस्तू पहिली तयार झाली असेल. जसे कंप्यूटर, टिव्ही, रेडिओ, मोबाईल इ. ते नंतर कधीतरी बघु.

आरसा-2(19560)

मी एकट्याने प्रवास करत असतांना शक्य तो शहर वाहतूक म्हणजे ती शुद्ध भाषेत सिटी बस म्हणतात न तिनेच प्रवास करतो. सेवानिवृत्त मानसाला काम तरी काय असते हो! पण आजारी पडल्यावर बस ने प्रवास झेपवत नाही म्हणून आणि काही ऊठसूट कोठेही जाता येत नाही म्हणून आणखी एक आणि महत्त्वाचे म्हणजे सौंची सक्त ताकीद असल्याने ऑटोरिक्षानेच जावे लागते. असेच मध्यंतरी दवाखान्यात ऑटोरिक्षा ने जात असतांना सहज साईड मिररकडे पाहिल्यावर Objects in the mirror are closer than they appear हे वाक्य वाचले.

सेवानिवृत्त म्हणजे रिकामटेकडाच. म्हणून हे वाक्य वाचल्यावर आणि ब्लॉग लिहिणारे सतत विषयाच्या शोधात असतात म्हणून ही म्हणता येईल मी त्या वाक्याचा काय बर अर्थ असेल असा सहज विचार करू लागलो आणि मनात खलबते सुरू झाली.

शाब्दिक अर्थ म्हणजे सरळसरळ अर्थ तर असा दिसतो: आरशात दिसणारी वस्तु ( अर्थात तिचे प्रतिबिंब) ही ती प्रत्यक्ष दिसते(appear) त्यापेक्षा जवळ (closer)वाटते. मी मराठी/हिंदी माध्यमातून शिक्षण घेतले असल्याने माझे इंग्रजी जेमतेमच आहे. त्यामुळे मला जे वाटले किंवा जसे जमले तसा मी अनुवाद केला आहे बर. चुकले असल्यास क्षमस्व.

पण हा अर्थ माझ्या मनाला पटत नव्हता. आरशात बघितले तर प्रतिबिंब जवळ दिसल्याचे वाटले नाही.

घरी आल्यावर पुन्हा यावर विचार करू लागलो. संपूर्ण वाक्य मी गुगल बाबाला सांगितले. क्षणार्धात त्याने कुंडलीच समोर ठेवली.

त्यातून हे समजले कि ही गाडीच्या चालकासाठी (driver) धोकादायक सूचना( safety warning) असते. गुगल बाबाने दुसर्या एका बाबाचे नाव सुचवले. ते म्हणजे “विकीपेडिया”. त्यांनी सांगितले हे वाक्य प्रवासी बसतात त्या बाजूला साईड मिररवर लिहिलेले असते ते ही अमेरिका, केनडा, नेपाळ, भारत आणि सऊदी अरब या देशांमध्ये.

प्रत्यक्षात हा एक बहिर्गोल आरसा(convex mirror ) असतो. तो प्रतिबिंब छोट्या स्वरूपात दाखवितो. म्हणून या आरशात मागील वस्तू लहान दिसतात.

थिजलेली पाऊलं(19558)

दि. ६/०९/२०१९ च्या रात्री व ७/०९/२०१९ च्या पहाटे संपूर्ण देश जागा होता एक नवीन इतिहासाची नोंद होतांनाच्या क्षणाचा साक्षीदार होण्यासाठी. मी ही टि.व्हि.समोर बसून त्या क्षणाची आतूरतेने वाट पहात होतो. इस्रो मधे वैज्ञानिक कार्यरत होते नवा इतिहास घडवण्यासाठी. त्यांना प्रोत्साहन देण्यासाठी आपल्या देशाचे पंतप्रधान ही त्यांच्यासोबत होतेच.

आधीपासूनच ही कल्पना दिली गेली होती की अशा वैज्ञानिक घडामोडीत अत्यंत नाजूक असतात ती शेवटची १५ मिनिटे.

ठरलेल्या वेळेनुसार १ वाजून ५३ मिनीटांनी “विक्रम” (रोवर) चंद्रावर उतरण्याचा “विक्रम” नोंदवणार होता. त्याच्या बरोबर १५ मिनिटे आधी लेंडिंगच्या प्रक्रियेला सुरुवात झाली. तेव्हा सर्व वैज्ञानिकांनी टाळ्या वाजवून आनंद व्यक्त केला. हळूहळू ब्रेकिंग सुरु झाले. प्रत्येक वेळी टाळ्या वाजवून आनंद व्यक्त केला जात होता. मोठ्या पडद्यावर ग्राफिक्सच्या सहाय्याने रोवरची वाटचाल दर्शविली जात होती.

साभार:गुगल

चांद्रभूमीच्या अगदी जवळ पोहोचले व बस दोन पाऊल पुढे सरकणे बाकी असतांना अचानक सर्व वैज्ञानिकांचे चेहरे सुन्न झालेले दिसले. जणू सर्व वातावरण थिजल्यासारखे झाले. मला शंका आली व छातीत धस्स झाले. छाती जड झाली. रात्री चे दोन वाजले होते सर्व गाढ झोपेत. मी आवाज एकदम कमी ठेवून टि.व्हि. बघत होतो. काय करावं सुचेना. घाबरलो होतो. शेवटी मन घट्ट केले व स्वतःला सावरल. पुन्हा टि.व्हि. बघायला सुरुवात केली.

पत्रकारांना ही काय झाले काही सांगता येईना. चेनल बदलून पाहिले. काहीच कळेना. काही वेळाने इस्रो प्रमुखांनी संपर्क तुटल्याचे व बरेच प्रयत्न करून ही संपर्क होत नसल्याचे जाहीर केले तेव्हा समजले. नंतर मा. पंतप्रधान सर्वांना धीर देऊन व प्रमुखांची पाठ थोपटून गेले.

अर्थात चांद्रभूमी पासून दोन पाऊले दूर असतांना पाऊलं थीजली त्याला काय करणार? तिथपर्यंत पोहोचलो म्हणजे ९५% यशस्वी झालो आहोत.

आज बातम्यांमधे समजले ऑर्बिटर पाठविले होते ते व्यवस्थित असून चंद्राभोवती फिरत आहे. फक्त रोवरशी संपर्क होत नाहीय. अजून ही प्रयत्न सुरू आहे. आपण पुन्हा संपर्क होईल असेच ग्रुहित धरुया आणि नक्की संपर्क होईल असे माझे मन म्हणते आहे.

कौतुक इस्रोतील सर्व वैज्ञानिकांचे करायला हवे ज्यांनी अथक प्रयत्न करुन ही कामगिरी कमीतकमी खर्चात केली. आणि कौतुक आपल्या मा. पंतप्रधानांचे ही करायला हवे रात्री ३ वाजता इस्रो तून ते गेले व सकाळी ८ वाजता परत येऊन सर्व वैज्ञानिकांचे कौतुक केले. त्यांना चांगल्या कामगिरीबद्दल शाबासकी दिली. प्रत्येकाशी हस्तांदोलन करून त्यांना पुन्हा काम सुरु करण्यासाठी प्रोत्साहन दिले. यावेळी इस्रो प्रमुख भावूक झाले. त्यांना अश्रु आवरता आले नाहीत. तेव्हा पंतप्रधानांनी त्यांना जवळ घेतले व धीर दिला. त्याक्षणी खरच प्रत्येक प्रेक्षक भारावून गेला असणार.

आज जग आपल्या कडे आश्चर्याने पाहत आहे कि इतक्या कमी खर्चात ही कामगिरी करणे कसे शक्य आहे? या कामगिरीचे आणखी एक वैशिष्ट्य म्हणजे पूर्णतः भारतीय बनावटीचे(Made in India ). आपण स्वतः ते तयार केले आहे.

आज सोशल मिडिया वर आलेले एकूण एक मेसेज पहा संपूर्ण देश इस्रोसोबत उभा आहे.

त्यातील ही एक कविता खूप आवडली.

का रे चन्द्रा केलीस अशी निराशा .
तुझ्या भेटीची अपूर्ण राहिली मनीषा ।।
निराशा झटकून” विक्रम” पुन्हा करील प्रयत्न.
यश खेचून आणतील नक्कीच त्यांचे यत्न।।
“विक्रमला”मन खंबिर करावंच लागेल.
चन्द्रालाही मग हार मानावीच लागेल।।
त्यांच्या प्रयत्नांना आपण देऊ शुभेच्छा.
तारीख वगैरे बाकी सारी,
“इसरोची”इच्छा।।☺

रोहिणी केतकर.🙏

सोशल मिडियावर आलेले हे चित्र पहा किती खास आहे.

शॉर्ट सर्किट..

मित्रांनो, मानसाला प्रगति केल्यापासून ज्या मूलभूत गरजांची नितांत गरज भासत आहे त्यात वीज हा महत्त्वाचा घटक आहे.

जसे जगण्यासाठी पंचमहाभूतांची गरज आहे. तशीच या मानवनिर्मित महाभूतांची ही गरज आता भासत आहे. वीज नसली तर मनुष्य आंधळा पांगळा होतो.जागच्या जागी थिजल्यासारखे होते त्याला. इतके महत्त्व आहे आपल्या जीवनात विजेचे.

पण मानवाने शोधलेल्या प्रत्येक गोष्टी जितक्या चांगल्या सिद्ध झाल्या आहेत तितक्याच त्या त्रासदायक सुद्धा ठरलेल्या आहेत. त्यांचा दुरूपयोग सुद्धा होऊ लागला आहे. जसे अणुऊर्जा. चांगल्या मानवतेच्या कामासाठी याचा शोध लावला गेला. पण पुढे अत्यंत दुरूपयोग…

वीजेचे ही तसेच. आपण प्रमाणात वापर केला तर काही ही त्रास होत नाही. मात्र अविचाराने वापर केला तर ती प्राणघातक ठरू शकते. हे अनेक दुर्घटनांनी सिद्ध केलेले आहे. आपण नेहमीच टि.व्हि.वर आणि वर्तमान पत्रात वाचतो रहिवासी इमारतीला शॉर्टसर्किट मुळे आग लागली किंवा व्यापारी संकुलाला शॉर्टसर्किट मुळे आग लागली. पण आपण कधी विचार करतो का हे शॉर्टसर्किट म्हणजे काय? व ते का होते. नाही न! कारण आपल्याला तितका वेळच नसतो. मानसाची मानसिकता अशी झाली आहे की जोपर्यंत स्वतःला एखाद्या घटनेची झळ पोहोचत नाही तोपर्यंत त्याबद्दल विचार ही करायचा नाही. असो.

मित्रांनो, आपण पावसाळ्यात जर पाऊस जोरात असेल तर आपल्या घरावरील पाऊसाचे पाणी दारासमोर साचायला सुरुवात होते. जास्त साचले तर ते घरात येण्याची शक्यता बळावते. म्हणून मग आपण त्या साचलेल्या पाण्याला मार्ग करून देतो. एक लहानशी गटार तयार करून. ह्या गटारीचा आकार आपण अंदाजित घेतो. लहान मोठी होते ती. पण त्या तात्पुरत्या गटारीचे लहान-मोठेपण आपण कसे ठरवतो. जर पाणी ओव्हर फ्लो होऊन बाहेर पडले तर लहान आणि गटार रिकामी राहिली तर मोठी. गटार लहान असेल तर पाणी गटारीच्या आजूबाजूच्या भिंती तोडून ओव्हर फ्लो होते. असेच मोठ्या कालव्याचे होते. त्यांचे संकल्पन करतांना जास्तीत जास्त किती पाऊस पडतो व किती पाणी वाहून नेणे आवश्यक असते याचा विचार होतोच. पण अचानक थोड्या वेळात जास्त पाऊस पडला, असे क्वचितच होत असते, तर मात्र कालव्याची क्षमता कमी पडते व कालव्याच्या भिंती तुटतात.

असेच वीजेच्या बाबतीत ही होते. घर असो वा कार्यालय जेव्हा नवीन तयार केले जाते तेव्हा वीजेचा किती वापर होईल याचा अभ्यास करून संकल्पन करून वापरात येणाऱ्या केबल व वायरी निवडल्या जातात. हे सर्व मुळ मालकाशी सल्ला मसलत करून केले जाते. ओव्हरलोडचा ही विचार केला जातो.

कालांतराने जर आणखी लोड वाढला तर त्या वायरी/केबल कमकुवत होत जातात. सततच्या ओव्हरलोड मुळे त्याची वीजवहन क्षमता कमी होत जाते. त्यांच्या वर जे पीव्हीसी/प्लास्टिक कोटिंग असते त्याची क्षमता कमी होते किंवा त्याला नुकसान पोहोचते. एक क्षण असा येतो जेव्हा कोटिंगचे आवरण फुटते आणि शॉर्टसर्किट होते. आग लागते. हे नवीन वायरिंग मधे ही होऊ शकते बर का? कारण तरूणाची ही एक विशिष्ट क्षमता असते. त्या पलीकडे त्याला ही सहन होत नाही.

म्हणून घरात/ कार्यालयात नवीन वीज उपकरणे बसवितांना योग्य तज्ञांचा सल्ला घेणे अत्यंत गरजेचे असते. थोडे पैसे खर्च होतात पण मोठे नुकसान होण्यापासून सुटका होते.

MRI- स्वानुभव

MRI बद्दल बरच ऐकत आलो आहोत आपण पण प्रत्यक्ष अनुभव करणे वेगळे असते.

१०-११ वर्षापूर्वी माझा दुचाकी वरून पडल्याने अपघात झाला होता. डोक्यात रक्त साठल्याने डोक्याचा MRI काढला होता. पण मी बेशुद्ध असल्याने मला त्याचा अनुभव नाही.

पण ऑपरेशन होण्यापूर्वी माझ्या संपूर्ण शरिराचे MRI टेस्ट करण्यात आले.

एक महाकाय मशीन. संपूर्ण शरीर मशिन मध्ये घातले जाते. आंत मधे खुप अंधार असते म्हणून भिती वाटते. असे ऐकिवात होते. पण मी त्यावेळी निर्विकार झालो. त्यामुळे मला भिती वाटत नव्हती.

जेव्हा बेल्ट बांधून मला मशिन मधे ढकलण्यात आले तेव्हा मी डोळे घट्ट मिटून घेतले. मला सांगितलं गेलं कि मशिन मधून वेगवेगळे आवाज येतील. त्यासाठीच कानावर पॉड लावण्यात आले होते.

जेव्हा मशिन सुरु झाले तेव्हा असे वाटायला लागले जसे आपण प्रत्यक्ष युध्द भूमीवर आहोत. आपल्या अवतीभवती रणगाडे असून त्यातून तोफगोळे सोडले जात आहेत. धडपड धडपड असे ते आवाज. बाप रे.

जवळजवळ अर्धा तास टेस्ट सुरू होता. आणि युद्धावरुन परत आल्यासारखे वाटू लागले.